Author :
Abstract
Adölesanlarda kronik hastalıkların seyri; adölesana, aileye, hastalığa, sosyal çevreye ve aldığı tıbbi bakıma göre değişmekte ve adölesanın hastalığa uyumunu kolaylaştırmakta ya da zorlaştırmaktadır. Hemşirelik kuram ve modellerinin hemşireliğin uygulama alanlarında kullanılması, bu alanlara kavramsal bir çerçeve sunarak temel oluşturmaktadır. Kuram ve modeller, hemşirelik mesleğinin gelişim ve profesyonelleşmesine katkıda bulunur. Orem’in Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Kuramı hemşirelik uygulamalarında en sık kullanılan kuramlardan biridir. Orem’e göre hemşireler, öz bakım eksikliği durumunda bireyin gereksinimlerini karşılayabileceği düzeye getirmeli, bireyin öz bakım yeteneklerini artırmalı ya da öz bakım yetersizliğini gideremediği durumlarda da bakım gereksinimlerini kendisi üstlenmelidir. Yeni tanı almış olan ve bu duruma uyum sağlamak zorunda olan tip 1 diyabetli adölesanlar Orem’in Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Kuramına göre eğitsel hemşirelik yaklaşımlarına gereksinim duymaktadırlar. Bu vakada tip1 diyabet tanısı olan bir adölesanın Öz Bakım Eksikliği Hemşirelik Kuramına göre hemşirelik bakımı incelenmiştir.
Keywords
Abstract
The course of chronic diseases in adolescents; It varies according to the adolescent, family, illness, social environment and medical care, and makes it easier or difficult for the adolescent to adapt to the disease. The usage of the nursing theory and models in nursing care process offers a conceptual framework to this area forming a basis and guiding. The theory and the models contribute to the development and professionalization of the profession of nursing. Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory is one of the most frequently used theory in the practice of nursing. According to Orem, nurses should bring the individual to a level where they can meet their needs in case of lack of self-care. The adolescent with a type 1 diabetes are in need of supportive and educational nursing approaches and guidance according to Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory. In this review, the nursing care of a patient with type 1 diabetes is studied according to Orem’s Self-Care Deficit Nursing Theory.
Keywords
- 1. Adal, E., Onal, Z., Ersen, A., Yalcin, K., Onal, H, & Aydin, A. (2015). Recogni- zing the psychosocial aspects of type 1 diabetes in adolescents. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 7(1), 57- 62. https://doi. org/10.4274/jcrpe.1745
- 2. Compas, B.E., Jaser, S.S., Dunn, M.J, & Rodriguez, E.M. (2012). Coping with chronic illness in childhood and adolescence. Annual Review of Clinical Psychology, 27(8), 455-480. https://doi.org/10.1146/annurev-clinpsy-032511-143108
- 3. Craig, M.E., Jefferies, C., Dabelea, D., Balde, N., Seth, A., & Donaghue, K.C. (2014). ISPAD Clinical Practice Consensus Guidelines 2014 Compendium: Definition, epidemiology, andclassification of diabetes in children and adolescents. Pediatric Diabetes, 15(20), 4-17. https://doi.org/10.1111/ pedi.12186
- 4. Çavuşoğlu, H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği, Cilt 1 (11. Baskı). Ankara: Sistem Ofset Basımevi. 2013, s.s.77
- 5. Fawcett J. Contemporary nursing knowledge: analysis and evaluation of conceptual models of nursing. Second edition, USA: FA Davis Comp; 2005, p.p 223– 319
- 6. Felipe LC, Araújo ARA, & Vitor AF. (2014). Nursing process according the model of self-care in a cardiacbedidden patient. Journal of Research Fundamental Care Online. 6(3):897-908. https://doi.org/10.9789/2175
- 7. Hemşirelik Yönetmeliği (2011). Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapıl- masina Dair Yönetmelik. Resmi Gazete, No: 27910, Erişim Tarih: 19 Nisan 2019.
- 8. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, Nineth Edition. htt- ps://www.diabetesatlas.org/en/. 2019. Erişim tarihi: 01.04.2021
- 9. Kakleas, K., Kandyla, B., Karayianni, C., & Karavanaki K. (2009). Psychosocial problems in adolescents with type 1 diabetesmellitus. Diabetes&Metabolism, 35(5), 339-350. https://doi.org/10.1016/j.diabet.2009.05.002.
- 10. Kalyva, E., Malakonaki Eiser, C., & Mamoulakis, D. (2011). Health-related quality of life (HRQoL) of children with type 1 diabetes mellitus (T1DM): self and parental perceptions. Pediatric Diabetes, 12, 34-40. https://doi.org/10.1111/j.1399-5448.2010.00653.x
- 11. McCarvill, R., & Weaver, K. (2014). Primarycare of female adolescents with type 1 diabetesmellitus and disordered eating. Journal of Advanced Nursing, 70(9), 2005-2018. https://doi.org/10.1111/jan.12384.
- 12. Orem, D.E. (2001). Self-care deficit theory of nursing: concepts and applicati ons USA: Dennis, C.M. Mosby-Year Book Inc: 7 ed. pp.99-135.
- 13. Şengün İnan, F., Üstün, B. ve Bademli, K. (2013). Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16:(2):132-139.
- 14. Ünsal Avdal, E. ve Kızılcı, S. (2010). Diyabet ve özbakım eksikliği hemşirelik teorisinin kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(3):164-8.
