Author :
Abstract
Çalışma, tip 2 diyabetli hastalarda pedigri genetik risk analizi ile yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapıldı. Bu çalışmanın örneklemini Şehitkamil Devlet Hastanesi endokrin polikliniğinde ve dahiliye ünitelerinde Mayıs 2018-Eylül 2019 tarihleri arasında hastaneye başvuran 95 tip 2 diyabet hastası oluşturdu. Veriler; sosyo-demografik tanıtıcı özellikleri içeren soru formu, hastalık, tedavi ve ailede genetik risk ile ilgili bilgilere yönelik tanıtıcı bilgi formu, Ferrans ve Powers’in Yaşam Kalitesi Endeksi Diyabet Version-3 anket formu ile yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veriler incelendiğinde, diyabet tanısı alma süresinin ortalama 10,00±7,36 olduğu, Pedigri analizine göre hastalığın %45,3’ünde hiç tekrarlanmadığı, %37,9’unda ise 1. dereceden kişilerde görüldüğü ve %57,9’unda anne-babanın aynı köylü olduğu belirlendi. Hastalarda, ailede diyabet varlığı ile diyabet yaşam kalitesi indeksi sağlık ve fonksiyonel durum alt boyutu puan ortalamaları arasında 1. ve 2. dereceden aile içinde görülmesinde istatistiksel olarak anlamlı fark belirlendi. Hastalık gelişmeden önceki dönemde risk altındaki bireylerin yönetiminin sağlaması ve soy geçmiş öyküsünün tanılamasının maliyet açısından etkin sonuçlar ortaya çıkaracağı tahmin edilmektedir. Pedigri risk analizinin klinikteki çalışmalarda kullanımı önerilebilir.
Keywords
Abstract
The study was conducted to examine the relationship between pedigree genetic risk analysis and quality of life in patients with type 2 diabetes. The sample of this study consisted of 95 type 2 diabetes patients who were admitted to the hospital between May 2018 and September 2019 in the endocrine polyclinic and internal medicine units of Şehitkâmil State Hospital. Data; a questionnaire containing socio-demographic introductory features, an introductory information form for information about the disease, treatment and genetic risk in the family, Ferrans and Powers' Quality of Life index Diabetes Version-3 questionnaire form and face-to-face interview technique were collected. When the data is examined, the mean time to be diagnosed with diabetes was 10.00±7.36, according to the Pedigree analysis, the disease did not recur in 45.3% of the patients, and in 37.9% of the patients with 1st degree. It was determined that the parents were the same villager in 57.9% of the cases. A statistically significant difference was found between the presence of diabetes in the family and the mean scores of the diabetes quality of life index health and functional status sub-dimension in patients with 1st and 2nd degree familial occurrences. It is estimated that the management of individuals at risk and the diagnosis of family history in the period before the disease develops will result in cost-effective results. The use of pedigree risk analysis in clinical studies can be recommended.
Keywords
- 1. Arıkoğlu, H. ve Kaya, D. E. (2015). Tip 2 diyabetin moleküler genetik temeli; Son gelişmeler. Genel Tıp Dergisi, 25(4). 147-159
- 2. Barroso. I. (2005). Genetics of Type 2 diabetes. Diabetes UK. Diabetic Me- dicine, 22, 517-535.
- 3. Bayram, D. (2010). Tip 2 diyabetli hastalarda uyku kalitesi ve yorgunluk dü- zeyinin yaşam kalitesi üzerine etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
- 4. Calzone, K. A., Jenkins, J., Bakos, A. D., Cashion, A. K., Donaldson, N., ... Webb, J. A. (2013). A blueprint for genomic nursing science. Journal of Nursing Scholarship, 45(1), 96-104.Chernausek, S. D., Arslanian, S., Caprio, S., Copeland, K.C., Kelsey, M.M., Koontz, M. B. ve Wilfley, D. (2016). Relationship between parental diabetes and presentation of metabolic and glycemic function in youth with type 2 diabetes. Diabetes care, 39(1), 110-117.
- 5. Doi, T., Ninomiya, J., Hata, Y., Hirakawa, N., Mukai, M., Iwase Y. and Kiyohara. (2011). Two risk score models for predicting incident Type 2 Diabetes in Japan. Diabetic Medicine. 29(1), 107-114.
- 6. Durmaz, B., Durmaz, A. A., Özkınay, F. ve Çoğulu, Ö. (2011). Genetic Counse- ling and Its Importance. Cumhuriyet Tıp Dergisi, 33(2), 259-265.
- 7. Efe, E. ve Canlı, Z. (2006). Validity and reliability of the Turkish version of the ferrans and powers quality of life index diabetes version. Saudi medical journal, 27(1), 123-125.
- 8. Ferrans, C. E. (2008). Ferrans and powers quality of life index (QLI). Retrieve August 25,2021, from http://qli.org.uic.edu/index.htm
- 9. Hopper, J. Bishop, T. ve Easton, D. (2005). Genetic epidemiology: populati- on – based family studies in genetic epidemiology, The Lancet, 366, 13981406.
- 10. Karadağ, Ö. ve Aktaş, S. (2017). Genetik çalışmalarında ailesel yakınlıkların ölçümü için sınıf-içi ve sınıflar-arası korelasyon katsayıları. İstatistikçiler Dergisi: İstatistik ve Aktüerya, 10(2), 96-103.
- 11. Kong, X., Xing, X., Hong, J., Zhang, X. ve Yang, W. (2017). Association of a type 2 diabetes genetic riskscore with insulin secretion modulatedby insulin sensitivity among Chinese Hans. Clin Genet. 91: 832–842.
- 12. Luciano, M., Mo ̃ttus, R., Harris, SE. Davies, G., Payton, A. ve Deary, İ. J. (2014). Predicting cognitive ability in ageing cohorts using Type 2diabetes genetic risk. Diabet. Med, 31; 714–720.
- 13. McPherson, E. (2006). Genetic diagnosis and testing in clinical practice. Clin Med & Res, 4: 123-9.
- 14. Olgun, N., Özkan, S., Satman, İ., Yetkin, İ., Çalışkan, D., Özcan, Ş. ve Özer, E. (2014). Erişkin Diyabetli Bireyler İçin Eğitim Rehberi. Sağlık Bakanlığı. Ankara: Koza basım yayın, Ltd. Şti.
- 15. Osman, A. O. (2020). Üniversite öğrencilerinde Tip 2 diyabet riski, davranış- sal ve ailesel risk faktörleri ile Tip 2 diyabet farkındalığı. Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
- 16. Özkan, S. ve Arslan, FT. (2019). Hemşirelik ve Ebelik Öğrencilerinin Genetik Danışmanlık Rolleri ile İlgili Görüşleri. Acıbadem Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(2), 225-230.
- 17. Qi, Q. ve Hu, F.B. (2012). Genetics of type 2 diabetes in European populati- ons. J Diabetes 4(3),203-12.
- 18. Raghavan, S., Pachucki, M. C., Chang, Y., Porneala, B., Fox, C. S., Dupuis, J. ve Meigs J. B. (2016). Incident type 2 diabetes risk is ınfluenced by obesity and diabetes in social contacts: a social network analysis. Journal of General Internal Medicine, 1-7.
- 19. Saleh, M., Kerr, R. ve Dunlop, K. (2019). Scoping the Scene: What do Nurses, Midwives and Allied Health Professionals need and want to know about Genomics?. Frontiers in genetics, 10, 1066.
- 20. Sevinç, S., Akın, H. ve Uzun, Ö. (2018). Akut koroner sendromlu hastalarda pedigri analizi ile risk faktörleri yaşam kalitesi ve hastalık ilişkisi. Turk J Cardiovasc Nurs, 9(18), 13-19.
- 21. Skot, L., Nielsen, J. B. ve Leppin, A. (2018). Who perceives a higher personal risk of developing Type 2 diabetes? A cross-sectional study on associations between personality traits, health-related behaviours and perceptions of susceptibility among university students in Denmark. BMC Public Health, 18(1), 1-10.
- 22. Yalın, H., Demir, H. G. ve Olgun, N. (2011). Diyabetle mücadelede diyabet risklerinin belirlenmesi ve tanılama. The Journal of Turkish Family Physician, 2(2), 41-49.
- 23. Yoo, H. W. (2010). Genetic testing in clinical pediatric practice. Korean Jour- nal of Pediatrics, 53(3), 273-285.
- 24. Yu, W., Hu, C. ve Jia, W. (2012). Genetic advances of Type 2 Diabetes in Chi- nese populations. Journal of Diabetes, 4(3), 213-220.
