Ayak ülserasyonlarının en iyi bilinen nedenlerinden biri diyabet olmasına rağmen, yapılan çalışmalarda diyaliz, son dönem böbrek yetmezliği ve kronik böbrek hastalığının ayakta ülserasyon gelişmesinde ve seyrinde, hatta alt ekstremite amputasyonları için bağımsız risk faktörleri olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan çalışmalarda bu hasta gruplarında ayak ülserasyonları fiziksel-psikolojik sağlık, hareketlilik düzeyi, görme problemleri, beslenme durumu, sigara içme, hipoalbüminemi, düşük serum fosfor düzeyi, üremi, doku oksijenasyonu, üremik nöropati, periferik arter hastalığı, diyabet, anemi, alt ekstremitede ödem, enfeksiyonlara yatkınlık, diyaliz süresince ayak/bacakların bası altında kalması gibi nedenlerin yanısıra haftada iki ya da üç kez diyaliz tedavisi alma ile ilişkilendirilmektedir. Sonuç olarak diyabeti olan kişilerin ayak ülserasyonları açısından yüksek riskli kabul edildiği gibi, kronik böbrek yetmezliği olan yetişkinlerin de ayak ülserasyonu açısından büyük risk altında olduğu, diyabetli bireylere yapılan ayağa ilişkin değerlendirme ile eğitim ve bakım hizmetlerinin diyaliz tedavisi alan gruba da aynı önem ile verilmesinin gerekliliği ortadadır. Diyaliz hastaları genellikle diyaliz ortamının dışında bakımla temasını kaybederken, rutin diyaliz bakımının bir parçası olarak hemşireler tarafından değerlendirme, eğitim verme gibi koruyucu stratejiler ülserasyon ve amputasyon oranlarını azaltmak için anahtar olabilir. Bu derlemenin amacı ayak ülserasyonu gelişiminde kronik böbrek hastalığı ile ilişkili risk faktörlerini tanımlamaktır.
Although diabetes is one of the best-known causes of foot ulcerations, studies have proven that dialysis, end-stage renal disease and chronic kidney disease are independent risk factors for the development and course of foot ulceration, and even for lower extremity amputations. In the studies conducted, foot ulcerations in these patient groups were associated with receiving dialysis treatment 2 or 3 times a week as well as with the reasons such as physical-psychological health, mobility level, vision problems, nutritional status, smoking, hypoalbuminemia, low serum phosphorus level, uremia, tissue oxygenation, uremic neuropathy, peripheral arterial disease, diabetes, anemia, edema in the lower extremities, susceptibility to infections, pressure on the feet/legs during dialysis. As a result, it is obvious that people with diabetes are considered to be at high risk for foot ulcerations, adults with chronic renal failure are also at great risk for foot ulceration, the evaluation of the foot and the education and care services for individuals with diabetes should be given to the group receiving dialysis treatment with the same importance. While dialysis patients often lose touch with care outside of the dialysis setting, preventive strategies such as assessment and training by nurses as part of routine dialysis care may be the key to reducing ulceration and amputation rates. The purpose of this review is to describe the risk factors associated with renal failure in the development of foot ulceration.