Author :
Abstract
Kronik böbrek yetmezliği (KBY) ve son dönem böbrek yetmezliği (SDBY), dünya genelinde ciddi sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Son dönem böbrek yetmezliği tedavisinde yaygın olarak uygulanan yöntemlerden biri hemodiyaliz (HD) olup, Türkiye’de bu tedavi, SDBY hastalarının çoğunluğu için tercih edilmektedir. Diyabet, hemodiyaliz hastalarında sıkça görülen bir durumdur ve bu hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Hemodiyaliz hastalarında beslenme, glisemik kontrolü sağlamak için kritik bir rol oynar. Hemodiyaliz sırasında glisemik dengedeki bozulmalar, glukoz kaybı, insülin direnci ve metabolik asidoz gibi faktörlerle daha da karmaşık hale gelebilir. Bu nedenle, hastaların kan şekeri seviyelerinin izlenmesi, beslenme düzenlerinin iyileştirilmesi ve insülin dozlarının gerektiğinde ayarlanması önemlidir. Glisemik kontrol sağlamak için düşük glisemik indeksli besinler tercih edilmelidir. Ayrıca, karbonhidrat alımı sınırlanmalı ve kompleks karbonhidratlar (tam tahıllar, baklagiller, sebzeler gibi) tercih edilmelidir. Protein alımı da dikkatlice yönetilmeli, çünkü hemodiyaliz sırasında protein kaybı artar, ancak fazla protein tüketimi üre ve fosfor yükünü artırabilir. Sonuç olarak, hemodiyaliz hastalarında kişiye özgü uygun beslenme, glisemik dengeyi sağlamak ve komplikasyonları azaltmak için gereklidir. Bu çalışma, literatürdeki güncel veriler ışığında hazırlanmış bir derleme niteliğindedir.
Keywords
Abstract
Chronic kidney disease (CKD) and end-stage renal disease (ESRD) are among the serious health problems worldwide. Hemodialysis (HD) is one of the commonly used methods in the treatment of end-stage renal disease, and in Turkey, this treatment is preferred for the majority of ESRD patients. Diabetes is a common condition among hemodialysis patients and can negatively affect their quality of life. Nutrition plays a critical role in maintaining glycemic control in hemodialysis patients. Imbalances in glycemic control during hemodialysis can be further complicated by factors such as glucose loss, insulin resistance, and metabolic acidosis. Therefore, it is important to monitor patients' blood sugar levels, improve their dietary patterns, and adjust insulin doses when necessary. Foods with a low glycemic index should be preferred to achieve glycemic control. In addition, carbohydrate intake should be limited, and complex carbohydrates (such as whole grains, legumes, and vegetables) should be preferred. Protein intake should also be carefully managed, as protein loss increases during hemodialysis, but excessive protein consumption can increase urea and phosphorus load. Consequently, personalized nutrition is essential for hemodialysis patients to achieve glycemic balance and reduce complications. This study is a review based on current data in the literature.
